“Alle ziekten beginnen in de darmen”. Dit is een uitspraak van Hippocrates van zo’n 2500 jaar geleden. Hij wist het toen al. Een gezond spijsverteringskanaal is de basis van onze gezondheid. Darmen zijn verantwoordelijk voor de opname van voedingsstoffen, wat gelijk al de verklaring is waarom het zo belangrijk is.
We moeten de spijsvertering koesteren en verwennen. Er zijn voedingsmiddelen waar onze darmen blij van worden. Ik geef je een aantal.
Yoghurt
Yoghurt is gemaakt van melk welke gefermenteerd wordt met de melkzuur bacterie. Deze bacterie staat bekend als probiotica. Dit betekent dat het een “goede” bewoner is van de darmen. Deze bacterie verbetert de vertering en houdt de darmen gezond. Goede bacteriën zitten van nature al in de darmen. Onder invloed van stress, medicatie of bijvoorbeeld slechte voedingsgewoonten kunnen een deel van deze goede bacteriën verdwijnen. Hun plaats wordt ingenomen door zogenaamde slechte bacteriën. Deze verstoren de spijsvertering. Overigens zit niet in alle yoghurt deze bacterie. Let er op dat op de verpakking vermeld staat dat er “levende en actieve culturen” in zitten. Is het duidelijk dat niet alle yoghurt bijdraagt aan een gezonde spijsvertering?
Appels
Een appel is een bron van pectine, een oplosbare vezel. Deze vezel gaat ongemoeid door de dunne darm, en wordt pas in de dikke darm afgebroken. Pectine zwelt op onder invloed van water. Dat betekent dat de voedingsbrij groter en zachter is in de dikke darm. Dit darmgedeelte kan door het grotere volume goed kneden. Hoe zachter de brij des te makkelijker kneedbaar. Uiteindelijk worden de vezels afgebroken door de darmbacteriën. Een appel als tussendoortje eten is makkelijk toch?
Venkel
Ik gaf het vroeger aan mijn kinderen toen ze nog baby waren en last hadden van darmkrampjes. Darmen worden blij van venkel. De venkelplant heeft een bleke bol met lange groene stengels. Venkel geeft smaak aan voeding. De groente is vezelrijk en van vezels is bekend dat ze de werking van de darmen stimuleren. Venkel is rijk aan vitamine B, kalium, calcium en beta-caroteen. Maar venkel heeft nog iets bijzonders. Het bezit een krampstillend stofje dat de gladde spieren in het maagdarmkanaal ontspant. Een aanrader als je last hebt van darmkrampen, winderigheid of een opgeblazen gevoel.
Kefir
Darmen zijn dol op Kefir. Als we kefirkorrels toevoegen aan melk of water krijgen we een kefirdrank. Kefirkorrels zien er beetje uit als bloemkoolroosjes. Ze ontstaan door gisten en bacteriën samen te mengen. Als je de korrels toevoegt aan melk of water gaan ze groeien.
Kefir stimuleert de spijsvertering. Studies tonen aan dat kefir zorgt voor een toename van de goede bacteriën en een afname van de slechte bacteriën in de darmen. Goede bacteriën zorgen voor een gezonde spijsvertering en een sterk immuunsysteem.
Chiazaad
Chiazaad is een bron van oplosbare vezels. Het zwelt op en lijkt dan een beetje gelatine-achtig. Deze vezels werken weer als een prebioticum. Prebiotica is eigenlijk de voeding voor de bacteriën in de darmen. Darmvriendelijke bacteriën kunnen groeien en gezond blijven. De vezels stimuleren de darmbewegingen waardoor de ontlasting makkelijker het lichaam kan verlaten.
Chiazaad is bovendien een bron van omega-3 vetzuren, welke weer ontstekingsremmend werken in het lichaam.
Kombucha
Kombucha is een gefermenteerde thee. Het wordt gemaakt door specifieke bacteriestammen samen met suiker en gist toe te voegen aan groene of zwarte thee. De bacteriën gaan lekker groeien en vermenigvuldigen. Deze overvloed aan bacteriën zijn een weldaad voor onze darmen. Onderzoek bij muizen toonde zelfs aan dat kombucha helpt bij de genezing van een maagzweer.
Papaya
Deze prachtige tropische vrucht bevat een enzym dat papaïne genoemd wordt. Dit enzym zorgt er voor dat voeding makkelijk verteerd en uitgescheiden wordt. Vooral eiwitten worden makkelijker afgebroken, waardoor de opname van voedingsstoffen bevorderd wordt. Bijkomend voordeel is dat je ook minder klachten van een opgeblazen buik of verstopping ervaart.
Volle granen
Granen zijn eigenlijk de zaadjes van grasachtige planten. We spreken van volle granen als de graan in zijn geheel gegeten wordt. Dus met de kiem, zemel en endosperm. Graansoorten die populair zijn op dit moment zijn haver, quinoa en volle tarwe. Vezels geven volume aan de ontlasting. Door een groter volume kunnen de darmen beter kneden en kan de voedselbrij de darmen makkelijker verlaten. Bovendien zijn vezels weer voeding voor de darmbacteriën, waardoor zij kunnen en vermenigvuldigen. Zij dragen bij aan gezonde darmen.
Tempeh
Tempeh is gemaakt van gefermenteerde sojabonen. Bij fermentatie worden suikers afgebroken door bacteriën en gisten. Fermentatie breekt een antinutriënt uit sojabonen (fytinezuur) af. Fytinezuur is een antinutriënt omdat het de opname van diverse voedingsstoffen belemmert. Fermentatie bevordert de vertering en opname van voedingsstoffen.
Gefermenteerde producten zijn bronnen van probiotica. Bedenk dat probiotica een laagje over de darmwand heen legt om deze zo te beschermen tegen slechte bacteriën. Vergelijk het met de aarde. In de winter dekken we de aarde af met compost om deze zo te beschermen tegen weersinvloeden. Probiotica beschermen de darmwand tegen indringers van buitenaf.
Onderzoek laat zien dat probiotica klachten van een spastische darm vermindert. Diaree en een opgeblazen gevoel komen veel minder voor.
Rode biet
Bieten zijn een goede bron van vezels. 150 gram bietjes levert bijna 4 gram vezels op. Darmbacteriën zijn dol op bietjes wegens de vezels. Bietjes kun je rauw als salade eten, maar ook gekookt zijn ze heerlijk. Je kan ze inmaken in zuur of verwerken in een gezonde smoothie.
Miso
Miso eten we niet zoveel in ons land. En dat is jammer, want miso in vreselijk gezond. Je maakt het van gefermenteerde sojabonen met kofi en zout. Kofi is een krachtige schimmel die veel in de Japanse keuken gebruikt wordt. Het geeft een smaakexplosie aan een gerecht. Door de fermentatie bevat miso veel probiotica. We hebben al kunnen lezen hoe belangrijk deze bacteriën zijn voor onze darmen. Nog niet genoemd is dat deze probiotica je ook helpen om gewicht te verliezen.
Gember
Deze wortel is een wonder der natuur. Gember verbetert de vertering en voorkomt misselijkheid. Dat komt omdat gember de maaglediging stimuleert. De voedselbrij komt sneller in de dunne darm, waardoor klachten als maagzuur, misselijkheid of maagklachten minder optreden.
Kimchi
Kimchi is een Koreaans gerecht welke bestaat uit gefermenteerde kool en groenten. Hoe langer de kimchi gefermenteerd wordt, hoe meer probiotica in het gerecht ontstaat. Doordat kimchi kool als basis heeft is het ook zeer vezelrijk, iets waar de darmen ook al blij van worden.
Groene bladgroenten
Deze groenten zijn een bron van onoplosbare vezels. Deze vezels vergroten het volume in de darmen, waardoor de darmen makkelijker kneed bewegingen kunnen maken. Groene bladgroenten zijn bronnen van magnesium. Magnesium is een mineraal dat spieren nodig hebben om goed te kunnen functioneren. In de darmen zitten spieren die samentrekken om de voedselbrij goed te mengen en te vervoeren naar de uitgang.
Zuurkool
Uiteraard mag zuurkool niet ontbreken in de dit rijtje. Zuurkool is fijngesneden kool dat je laat fermenteren met melkzuur. Fermentatie levert probiotica op. Zelfs een minimale hoeveelheid zuurkool (klein handje) levert al 28 verschillende stammen probiotica op. Zuurkool helpt enzymen om voeding af te breken in kleine opneembare voedingsstoffen.
Zalm
Vette vis zoals zalm is een goede bron van omega-3 vetzuren. Deze vetzuren verlagen ontstekingen in het lichaam. Mensen die lijden aan ontstekingen van de darmen, voedingsintoleranties of andere spijsverteringsstoornissen hebben om deze redenen baat bij omega-3 vetzuren.
Bouillon gemaakt van botten
Bottenbouillon wordt gemaakt door beenderen lang te laten sudderen. Hierdoor komen de aminozuren glycine en glutamine vrij. Deze aminozuren binden het vocht in het spijsverteringskanaal waardoor de voedselbrij makkelijker de darmen kan passeren. Glutamine heeft nog een extra functie. Dit aminozuur beschermt de darmwand. Klachten als een lekkende darm of een ontstoken darmwand kunnen hierdoor sterk verbeteren.
Pepermunt
Munt groeit overal ter wereld. Pepermunt olie wordt gemaakt van munt bladeren. Hiervan is bekend dat het de stoelgang verbetert en buikklachten verlicht. De menthol in de olie werkt rustgevend op de darmen. Klachten als winderigheid, maagklachten en buikpijn verbeteren onder invloed van menthol.
Menthol werkt ook ontspannend op de spieren in het maagdarm kanaal. Dit geeft ook een opgelucht gevoel. De maaltijd eindigen met een kopje munt/gember thee is voor mij geen straf. Voor jou wel?
Conclusie
Er zijn voedingsmiddelen die de darmen helpen goed te functioneren. Hierdoor verdwijnen klachten en verloopt de spijsvertering soepeltjes. Vooral gefermenteerde producten leveren een grote bijdrage aan het verbeteren van de stoelgang, doordat zij veel goede bacteriën leveren. Vezelrijke producten daarentegen dienen weer als voeding voor deze bacteriën. Ik denk dat ik je nu genoeg informatie gegeven heb om de spijsvertering goed te laten verlopen.
Heb jij nog een tip om de darmen te verwennen?.