We hebben allemaal buik vet en dat is maar goed ook. Vet beschermt ons lichaam (als een soort stootkussentje) en isoleert het lichaam. Hierdoor blijven we mooi op temperatuur kunnen blijven. Je zou bijna denken hoe meer vet hoe beter, maar dat is zeer zeker niet waar. Te veel vet brengt schade aan het lichaam en verhoogt het risico op het krijgen van chronische ziektes.
Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat zowel het totale lichaamsvet als het buikvet een gezonde hoeveelheid is. In de buik vinden we twee soorten vet. De ene soort bevindt zich onderhuids, terwijl de andere dieper in de buik ligt en wel rondom de organen.
Onderhuids buik vet
Onderhuids buik vet (ook wel onderhuids vetweefsel genoemd), bevindt zich direct onder de huid. Het is een zacht weefsel. Het is het weefsel dat je boven de broekriem ziet “blubberen”. In vergelijking met het vet dat zich rondom de organen bevindt is dit vetweefsel iets minder gevaarlijk.
Maar toch… als je teveel vetweefsel hebt, dus onderhuids en rond de organen, heb je een verhoogd risico op het krijgen van diabetes type 2 en hart- en vaatziekten.
Visceraal buik vet
Visceraal vetweefsel (of visceraal vet) is het vetweefsel dat rond de organen zit. Denk aan de nieren, lever en alvleesklier. Het zit in ieder geval veel dieper in het lichaam dan het onderhuids vetweefsel en juist dit viscerale vet is het gevaarlijke vetweefsel.
In vergelijking met het onderhuidse vetweefsel is het viscerale vet metabolisch veel actiever. Het bevat meer cellen, bloedvaten en zenuwen.
Hyperinsulinisme
Visceraal vet is gelinkt aan insuline resistentie (hyperinsulinisme). De meeste koolhydraten die we eten worden in de darmen omgezet in suiker (glucose). Dit suiker wordt door het bloed opgenomen (vandaar de naam bloedsuiker). Als wij iets eten dan stijgt het bloedsuiker. Er komt meer suiker in het bloed. De bloedsuiker mag niet te hoog worden, anders zou er schade ontstaan aan de organen en bloedvaten. De alvleesklier gaat daarop actie ondernemen. Hij produceert insuline, een hormoon dat het lichaam een signaal geeft dat de bloedsuiker stijgt. Daarop open de lichaamscellen hun receptoren (vergelijk het met een deurtje), waardoor de bloedsuiker de cel in kan en de cel het kan gebruiken als brandstof. Is er meer bloedsuiker aanwezig dan opgenomen kan worden dan zorgt insuline ervoor dat de bloedsuiker opgeslagen wordt als vet. Het lichaam wil immers geen hoge bloedsuikers. Bij hyperinsulinisme is er iets aan de hand. De cellen “snappen”het niet meer. Als er insuline gemaakt omdat we gegeten hebben open zij niet alle deurtjes. Hierdoor stijgt het bloedsuikergehalte. De alvleesklier gaat nog meer insuline maken (vandaar hyper..) om het bloedsuiker te verlagen. De bloedsuikers worden dan maak omgezet in vetten en worden we dikker. Uiteindelijk kan dit lijden tot het ontstaan van diabetes type 2.
Bescherming
De natuur heeft het viscerale vet niet voor niets uitgevonden. Dit vetweefsel geeft een mooi beschermlaagje om de organen. Maar het mag een niet dik beschermlaagje worden. Visceraal vetweefsel is namelijk een actief vetweefsel. Ik bedoel hiermee dat het hormonen en ontstekingsbevorderende eiwitten kan maken waardoor bijvoorbeeld insuline resistentie, hoge bloeddruk of systemische ontstekingen kunnen ontstaan.
Ongeveer 10-20% van het totale lichaamsvet is het viscerale vet.
Interessant is overigens dat het lichaamsvet verandert in de loop van jouw leven. Vrouwen voor de menopauze hebben meer onderhuids buikvet, en na de menopauze meer visceraal vet.
Visceraal vet is niet altijd zichtbaar omdat het rondom de organen zit. Zo kun je een mooie taille hebben, maar toch een hoog percentage visceraal vet hebben.
Hoe kun je het buik vet verminderen?
Gelukkig kun je zelf iets aan het vetpercentage doen. Ik geef je een aantal tips
Vermijd suikergebruik
Van suiker is aangetoond dat het totale gehalte aan vetweefsel toeneemt. Frisdranken kun je vervangen door water (eventueel opgeleukt met bijvoorbeeld citroen, gember of munt).
Beweging vermindert buik vet
Ga dus bewegen! Neem een sprintje naar de supermarkt, stap een paar haltes eerder uit de bus, maak mooie wandelingen of ga naar de sportschool.
Verhoog de inname van vezels
Mensen die veel vezels gebruiken hebben vaak veel minder buikvet. Vezels geven een verzadigd gevoel, waardoor je minder behoefte hebt om tussendoor te eten. Bovendien zijn vezels belangrijk voor een goede darmgezondheid, waardoor je minder snel in gewicht aankomt.
Eet geen bewerkte voeding
Voeding wat in een fabriek is gemaakt is arm aan voedingsstoffen en rijk aan toevoegingen. Een voorbeeld zijn smaakversterkers. Die zorgen dat er iets in jouw getriggerd wordt waardoor je blijft eten. Je eet al snel veel te veel. In bewerkte voeding zitten veel vezels, geraffineerde koolhydraten en slechte vetten. Allemaal ingrediënten om buikvet te kweken.
Kies daarentegen voor volwaardige voeding als fruit, groenten, peulvruchten en noten. Boordevol voedingsstoffen en vezels.
Beperk het gebruik van alcohol
Alcohol zijn zogenaamde lege calorieën. Er zitten geen voedingsstoffen in maar verhoogt wel het buikvet.
Zorg voor voldoende slaap
Onderzoek toont aan dat mensen die weinig slapen meer buikvet hebben dan degene met voldoende slaap. Het is natuurlijk ook wel logisch. Ten eerste ben je langer wakker en heb je dus meer mogelijkheden om te eten, maar ook ben je vermoeider en heb je daardoor sneller de behoefte om jezelf te troosten met voeding. En dan meestal niet het gezondste tussendoortje.
Verhoog de eiwitinname
Eiwitten zijn de bouwstoffen van het lichaam en geven een gevoel van verzadiging. Hierdoor heb je langere tijd geen behoefte om iets te eten.
Conclusie
Er zijn twee soorten buik vet, het onderhuids vetweefsel en het viscerale vetweefsel. Vetweefsel heeft een beschermende en isolerende functie in het lichaam. Te veel vetweefsel is niet gezond en wordt in verband gebracht met het ontstaan van diverse ziektebeelden. Het viscerale vet is het gevaarlijkste, omdat dit vetweefsel ontstekingen in het lichaam kan aanjagen. Door het optimaliseren van de voeding, beweging en de slaap kun je het vetweefsel verminderen.