Suiker is een verslavend goedje. We weten wel dat het een negatieve invloed heeft op bijvoorbeeld het gewicht en de tanden, maar doet het ook iets met je hersenen? Helaas wel. Al na 12 dagen suikergebruik blijkt de hersenchemie verandert te zijn. Dat heeft onderzoek onder varkens aangetoond. Geldt dat dan ook voor mensen?
Suiker heeft een zoete smaak. Iets wat velen van ons zeker zullen waarderen.Als we iets doen of eten wat een prettig gevoel geeft komt het beloningssysteem in actie. Onder invloed van natuurlijke hersenstofjes (neurotransmitters) communiceren verschillende hersengebieden met elkaar. Hierdoor leren we dat het een goed gevoel geeft wat we aan het doen zijn.
Als we plezier met vrienden maken, seks hebben of verliefd zijn dan geeft dat een fantastisch gevoel. Vooral de neurotransmitter dopamine is hiervoor verantwoordelijk. Dopamine komt vrij als we een plezierige ervaring hebben.
Drugs
Er zijn echter substanties die dit beloningssysteem verstoren, door het kunstmatig te activeren. Denk bijvoorbeeld aan drugs. De hersenen geven een prettig signaal af en wij voelen ons helemaal happy. De roep om ons steeds happy te voelen is groot, dus “vragen”de hersenen om meer drugs.
De grote vraag is natuurlijk of suiker ook zo’n substantie is? En als het zo is, is dat een verklaring waarom je steeds weer trek in zoetigheid hebt?
Het antwoord is ja. Het eten van suiker zorgt ervoor dat er dopamine vrij komt doordat het beloningssysteem actief wordt . Datzelfde systeem dat actief is als je drugs zou gebruiken
Eetverslaving
Theron Randolph bedacht in 1950 al de term eetverslaving om het gedrag te omschrijven waarbij iemand veel te veel van een bepaald voedingsmiddel gebruikt.
Sindsdien is hier veel onderzoek naar gedaan. Michael Winterdahl, professor verbonden aan de Aarhus Universiteit in Denemarken, heeft samen met zijn collega’s onderzocht welk effect suiker heeft op het beloningssysteem in de hersenen van varkens. Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Scientific Reports.
De wetenschappers analyseerde het effect van suiker bij 7 vrouwelijke mini varkentjes. Ze maakten gebruik van PET scans, waarmee ze goed in kaart konden brengen wat er met het beloningssysteem zou gebeuren.
Bij de start van het onderzoek kregen alle varkentjes een PET scan. Daarna kregen ze elke dag gedurende 1 uur een suiker oplossing te drinken. Een dag na de laatste suiker inname werd de scan opnieuw gemaakt.
Er was ook een controle groep die bestond uit varkentjes. Deze “pechvogels” kregen maar 1 keer het suikerwater.
Na 12 dagen geregeld suikerwater drinken werd in de hersenen duidelijk een verandering gezien in het beloningssysteem, meldt Winterdahl. Al na de eerste suiker inname gebeurde er al iets in de hersenen, maar na 12 dagen was de reactie veel sterker.
Waarom werkt suiker verslavend?
Producten die suikerrijk zijn, als koek, snoep en frisdranken geven dus dezelfde reactie als die je krijgt bij het gebruik van drugs. Er komt meer dopamine vrij, waardoor we (tijdelijk) een opgepept gevoel krijgen. Je zou denken prima toch, maar dat is niet waar. Suiker is absoluut niet gezond.
Waarom varkentjes?
Dit onderzoek is eerder uitgevoerd bij ratten. Ook deze knaagdieren vertoonden dezelfde reactie op suiker. Maar de hersentjes van ratten verschillen enorm met die van mensen.
Het experiment zou ook op mensen uitgevoerd kunnen worden. Alleen is dan niet duidelijk of de extra dopamine dan vrijkomt door andere factoren waar wij op reageren. Wij reageren allemaal anders op voeding, tv programma’s, games etc. Het is moeilijk te meten waardoor de dopamine nu precies is vrijgekomen.
De hersenen van varkens zijn veel complexer dan die van knaagdieren en wat meer vergelijkbaar met de hersenen van mensen. Bovendien zijn ze groot genoeg om met PET scans in beeld te brengen wat er precies gebeurt.
Conclusie
Dat suiker verslavend werkt weten we eigenlijk allemaal. Eén snoepje eten is voor velen van ons moeilijk. De zak blijft naar je roepen. Dit kan verklaard worden doordat suiker het beloningsysteem in de hersenen activeert waardoor het ons tijdelijk een goed gevoel geeft. Oppassen geblazen dus.